Türk Devletlerinde Din-Devlet İlişkileri ve Din Eğitimi

• Yayın Hakkında
• Özellikler
• Yorumlar
• İlave Dosyalar
• Satış/Tedarik

Kapat

---

  SUNUŞ
  Yaratılıştan günümüze din, toplumlar için kritik önemi haiz kurumlardan birisi
  olagelmiştir. Fransız düşünür Henri Bergson bu olguyu ...günümüzde olduğu gibi
  geçmişte de ilimsiz, sanatsız ve felsefesiz toplumlar olmuştur. Ancak, dinsiz bir
  toplum asla olmamıştır... şeklinde ifade etmektedir. Tarihin farklı dönemlerinde
  farklı inançlara sahip olan Türkler, İslamiyet öncesinde tek tanrı (Kök Tengri)
  inanışına sahip nadir halklardan birisi olmuştur. İslam'ın Türkler tarafından kabulü,
  Türk tarihinde olduğu gibi İslam ve dünya tarihi ve medeniyetinde, etkisi günümüze
  uzanan tesirler bırakmıştır. Günümüz Türk halklarının büyük çoğunluğunun atayurdu
  olan kadim Türkistan ve Anadolu, her alanda olduğu gibi ilim ve irfanın da merkezleri
  olmuştur. Karahanlılar'dan, Altın Orda'ya, Timurlular ve Osmanlı Devleti'ne uzanan
  bu süreçte büyük bir kısmı hala ayakta olan binlerce medresede din eğitiminin
  yanında çağın ihtiyaçları doğrultusunda matematik, fizik, astronomi ve mantık gibi
  alanlarda sayısız ilim insanı yetişmiştir. Günümüz modern Batı toplumlarındaki bilgi
  birikimine de kaynak teşkil ettiği bilinen Türk-İslam medeniyetinin inkişafını, Türk
  devletlerindeki din, toplum ve devlet arasındaki dengeli ve ahenkli ilişkide aramak
  yanlış olmasa gerek.
  Ancak, 16 yüzyıl dünyasında, Batı'da sanat, kültür ve bilimde yaşanan gelişmeler,
  bunların özellikle 17 ve 18.yüzyıl dünya siyasetine yansımaları ve buna mukabil
  uzunca bir dönem önemli bir merkez olan Türk yurtlarında yaşanan durgunluk ve
  gerileme, Türkistan'dan, Anadolu ve Balkanlara uzanan coğrafya için kötü bir kaderin
  başlangıcı olmuştur. Elimizdeki kitabın muhtevası bağlamında Orta Asya açısından
  bakınca özellikle 70 yılı aşan Sovyetler Birliği idaresi, bölgedeki Türk halklarında
  başta din kurumu olmak üzere bütün toplumsal kurumlarda trajik değişimlere neden
  olmuştur. Bu süreçte dini kurumlar ve din eğitimi de yok olma noktasına getirilmiştir.
  Ancak, Sovyetler Birliği'nin dağılması sonrasında bağımsızlıklarını kazanan Orta
  Asya ve Kafkasya'daki Türk devletleri, milli kimliğin ana unsurlarından birisi olarak
  dini, ulus inşa süreçlerinde önemli bir araç olarak değerlendirmiş ve din eğitimi ve
  dini bilinçlenmeye özel önem vermişlerdir.
  Kimi yönleri ile farklılık gösterse de Türkiye ve Orta Asya'daki Türk devletlerindeki
  din-devlet ilişkileri pek çok yönden benzerlik arz etmektedir. Ortak tarih, dil ve
  kültüre sahip günümüz Türk devletlerindeki, din-devlet ilişkilerinin ve din eğitiminin,
  tarihi arka plan ışığında sunulduğu bu kitap çalışmasının, çok etnili ve çok kültürlü
  toplumsal yapılara sahip Türk devletlerindeki din-devlet ilişkilerine ve din eğitimi
  çalışmalarına katkı sağlaması temennisiyle başta yazarlar olmak üzere emeği geçen
  herkese teşekkür ediyorum.
  Doç. Dr. Vakur SÜMER