Tarihi Çevre Algısı

• Yayın Hakkında
• Özellikler
• Yorumlar
• İlave Dosyalar
• Satış/Tedarik

Kapat

---

  Mimarlık, iç mimarlık, şehircilik, kentleşme, peyzaj tasarımı, arkeoloji, kültür, sanat vb. konu başlıklarında kitaplar yayımlayan YEM Yayın'ın, Tarihi Çevre Algısı adlı yeni kitabı çıktı.
  
  Kültürel varlıklara değer verme ve onları koruma eğiliminin, bu amaçla yapılan uygulamaların çok kişinin sandığı gibi çağımıza özgü yeni bir davranış, yeni bir akım olmadığını, insanlık tarihinde hayli açık seçik bir yeri olduğunu biliyoruz. Bu olgu, Prof.Dr. Cevat Erder'in Tarihi Çevre Kaygısı ve onun devamı niteliği taşıyan Tarihi Çevre Bilinci adlı kitaplarında ve ardından da UNESCO tarafından tek bir kitap halinde güncellenmiş özet gibi yayınlanmış Our Architectural Heritage: From Consciousness to Conservation adlı kitabında açıkça vurgulanmıştır.
  
  Tarihi Çevre Algısı, Cevat Erder'in işte bu son kitabının yeniden ele alınarak güncellenmiş ilk Türkçe baskısı olma niteliği taşıyor. Erder, toplumların kültürel değerlerinin çeşitlilik gösterdiği yerlerde, kültürel varlıkların korunmasıyla ilgili kararlarında ve uygulamalarında farklılıklar olmasının doğal karşılanması; farklı toplumlardaki örnekler ve benzetmeler üzerinden yapılan tartışmalarda zamanın ve mekânın mutlaka dikkate alınması gerektiğini ileri sürüyor: Son yıllarda 'koruma bilimi' olarak da adlandırılan bu alanda, farklı kültürel ortamlarda izlenebilen, değişik gibi görülebilen kimi uygulamaları, geçerlilikleri genelde kabul edilmiş uluslararası ilkelere sadık kalmadıkları, uyum sağlamadıkları gibi nedenlerle eleştirmeden önce, o ülkenin kültür bütünü içindeki bu uygulamalara etken olan nedenlerin, uygulama yapılan zaman ve ortamın araştırılması gerekir. Bu amaçla yapılacak araştırmaların bizleri bugün içinde bulunduğumuz kaostan çıkararak daha yararlı, hiç olmazsa daha doğru bir ortama sokacağına inanıyorum. Kitapta örnek gösterilen İtalya, Fransa, İngiltere vb. Avrupa ülkelerinde olduğu gibi, Türkiye'nin de koruma konusunda gösterebileceği pek çok örnekle bu ülkeler arasında yer alabilecek düzeye kolayca ulaşabilecek niteliklere sahip olduğu kanısındayım.
  
  Korumada ele alınan varlıkların kültürel değerleri kadar korumayla ilgili ortam ve koruma kavramının zaman içindeki değişkenliğini de değerlendirmek gerekir. Burada neyin, nerenin, nereye kadarın değişkenliğinin sorgulanmasını da vurgulamak gerekir: Bunda ısrarımızın nedeni de uzun zamandır ülkemizde konunun sadece teknik bir uğraşı olduğu kanısının egemenliğinin aşılamamış olmasıdır. Koruma, salt bir tamir olayı olmayıp bilim ve kültürün birçok girdisini içeren bir süreçtir. Uygulamanın değerlendirilişi, bu süreç içinde yerini almalıdır.
  
  Ülkemizde yaklaşık 50 yıldan beri kültürel varlıkların korunması konuları, ayrı bir uzmanlık dalı olarak birçok üniversitemizin eğitim programında yerini almıştır. Bu programlara baktığımızda konunun disiplinlerarası niteliğinin kabul edildiği, başlangıçta düşünüldüğünden daha zengin olduğu, daha önceleri öngörülemeyen birçok bilim dalını da kapsadığı izlenmektedir. Bugün mimarlar, şehir plancıları, tarihçiler, sanat tarihçileri, arkeologlar, mühendisler, doğa bilimcileri, sosyologlar, iktisatçılar gibi sair bilim insanlarının kültürel varlıkların sahibi olan kişilerle ve toplumlarla, giderek de koruma uzmanlarıyla diyaloglarının kaçınılmaz olduğu daha net olarak görülmektedir.
  
  Bugünlerde bir onarım şantiyesi görüntüsünde olan ülkemizde, 50'ye yakın yıldır uzmanlar yetiştiren üniversitelerimizin sağladığı birikim ve ürünlerden, uygulama yapan kuruluşların deneyimlerinden, diğer birçok ülkede yapılanlar gibi bir değerlendirme yapılması zamanı geldiği açıktır. Bu değerlendirmeye yurttaşlarımızın kültürel varlıklara olan yaklaşım ve anlayışlarını saptayan bilimsel bir araştırmanın sonuçlarını da katan verilerle ülkemiz kültürüne uygun onarım ilkeler dizininin hazırlanması hiç de olanaksız görünmüyor.
  
  İÇİNDEKİLER
  
  BAŞLARKEN
  
  Sunuş
  
  Önsöz
  
  Giriş: Kavramın Evrimleşmesi
  
  Nedenler
  
  ANTİK ÇAĞ
  
  Ön Örnekler: Çevresel Düzen Sorunu
  
  Mısır ve Mezopotamya
  
  Ege Uygarlığı
  
  Troya ve Girit'in Katkısı
  
  Helen Dünyasında Çevre Kaygısı
  
  Helenistik Yaklaşım ve Sonrası
  
  Roma Dönemi
  
  Koleksiyonculuk
  
  Marcus Vitruvius Pollio
  
  Savaşçı Romalılar ve Yenilmiş Helenler
  
  Başkentte Çevre Düzeni
  
  Doğu Roma İmparatorluğu
  
  Uygarlığın Barbar fiampiyonu: Theoderich
  
  ORTA ÇAĞ VE SONRASI
  
  İtalya
  
  Roma'da Orta Çağ'a Geçiş
  
  Dini Gelişimin Etkisi
  
  Petrarch ve Cola Di Rienzo
  
  Leone Battista Alberti
  
  Papa V. Nicholas
  
  Klasiğe Dönüş
  
  Sixtus ve Kamusal Direniş
  Barok ve Rokoko Roma
  
  1750'den Sonra Roma
  
  Anıtlara Etkin Saygı Çağında Roma
  
  Bilimsel Araştırma Çağı
  
  Bilinçli Eleştiri
  
  Fransa: Merkeziyetçi Örgütlenme
  
  Orta Çağ'da Fransa
  
  İtalya ile İlişkiler
  
  Vitruviusçuluk
  
  Düzen Adına Yıkım
  
  Güzellik Adına Yıkım: XIV. Louis
  
  Cumhuriyet (1792) ve Yıkım
  
  Napolyon Dönemi
  
  Etkin Saygı Dönemi
  
  Onarım Adına Yıkım
  
  Eğitimde Ulusal Anıtlar
  
  Kamusal Bilinç
  
  Eugène Emmanuel Viollet-le-Duc
  
  Haussmanniana
  
  Camillo Sitte
  
  Yüzyılın Çelişkili Sonu
  Kamuoyu ve Hayır Kurumları
  
  Eğitim ve Tarihi Anıtlar Örgütü
  
  İki Dünya Savaşı
  
  Savaş Sonrası Genel Görünüm
  
  İngiltere: Bireysel Kaygının Kurumsallaşması
  
  Orta Çağ'da İngiltere
  
  Rönesans ve Dini Reform
  
  Gotik Mimariye Dönüş
  
  Kamusal Katılım: Hayır Kurumları Dönemi
  
  Gilbert Scott'un Yapıcı Yıkıcılığı
  
  Aşırı Restorasyona Tepki: Ruskin, Morris, Webb
  
  Özel Teşebbüs: The National Trust
  
  Devletin Rolü
  
  İkinci Dünya Savaşı ve Hemen Sonrası
  
  Sonuç
  
  Ekler
  
  Ek 1. Restorasyon: E. Emmanuel Vıollet-le-Duc (1814-79)
  
  Ek 2. Uluslararası Mimarlar Kongresi, Madrid (1904)
  
  Ek 3. Atina Konferansı'nın Sonuçları (21-30 Ekim 1931)
  
  Ek 4. Carta Del Restauro, İtalya (1931)
  
  Ek 5. Atina Anlaşması: Uluslararası Modern Mimarlık Kongresi, Atina (1933)
  
  Ek 6. Venedik Tüzüğü: 2. Uluslararası Tarihi Anıtlar Mimar ve Teknisyenleri Kongresi, Venedik (25-31 Mayıs 1964)
  
  Ek 7. Venedik Tüzüğü Tarihi Bir Anıt Gibi Korunmalıdır
  
  Ek 8. Kültürel Varlıkların Korunmasında Bilim ve Teknoloji
  
  Ek 9. Yerin Ruhunun (Manevi Değerlerinin) Korunması Hakkında Québec Bildirgesi, Québec (4 Ekim 2008)
  
  Ek 10. ODTÜ Mimarlık Fakültesi Restorasyon Bölümü'nün Kuruluş Süreci
  
  Ek 11. Türkiye'de Kültürel Varlıkların Korunması Sürecinde İki Anıtsal Yasa (2011