Leibniz

• Yayın Hakkında
• Özellikler
• Yorumlar
• İlave Dosyalar
• Satış/Tedarik

Kapat

---

  GOTTFRIED WILHELM LEIBNIZ 1646da Leipzigde doğdu. Babası üniversitede
  ahlak profesörüydü. Parlak bir çocuk olarak Leibniz hem Yunan ve hem de
  Skolastizm felsefelerini inceledi, ve kendi anlattığına göre on üç yaşında İken
  Suárezi başkalarının romansları okumaya alıştıkları kolaylıkla okuyabiliyordu.
  On beş yaşında üniversiteye girdi ve James Thomasiustan dersler aldı. Bacon,
  Hobbes, Gassendi, Descartes, Kepler ve Galileo gibi modern düşünürler ile
  tanışarak onlarda daha iyi bir felsefenin örneklerini buldu.
  
  İnsanın güzel olanı beğenme ve çirkin olanı beğenmeme, iyi olanı isteme ve
  kötü olanı istememe, gerçek olanı doğrulama ve yanlış olanı yadsıma gibi saltık
  olarak ussal bir belirlenimi vardır. Ya da, insan tinsel olarak duyu, yürek ve ustur,
  duyum, duygu ve düşüncedir. Felsefe Usun bilgisidir. Eğer bilginin sözde aracı
  olarak, gerçekliğin aracı olarak duyum ya da algı, ya da duygu, sezgi, esin vb.
  ileri sürülüyorsa, bu yetilerin düşünmedikleri, ama duyumsadıkları, algıladıkları,
  sezdikleri vb., oysa gerçeklik ile bir olan bilginin kavram ve olgunun birliği olduğu
  anımsanmalıdır. Duyunun , algının, sezginin vb. sunduğu izlenimler, tasarımlar,
  duyum ya da duygular düşünceye dayalı pekin ve gerçek bilgi ile bir değildir. Tersine,
  bu düzlemde belirlenen insan bilincinin ancak ve ancak kuşku olabildiğini
  kuşkuculuk bile pekinlikle doğrular. Gerçeklik düşüncenin, usun kendi doğasıdır,
  ne bir öcüdür, ne de insan usundan kaçan bir öte-yandır. Us kendi doğasında gerçekliktir,
  düşünme yetisinin özsel işlevi gerçekliğin kendisidir: Doğal us parçanın
  bütünden büyük olduğunu, A = B, C = B, öyleyse A = C olduğunu, bir teğetin bir
  eğriyi tek bir noktada kestiğini, her etkinin bir nedeni olduğunu, koşut çizgilerin
  kesişmediğini (koşutluğun ussal olduğunu), sonsuzun bir sayı ya da sayılabilir
  olmadığını, iyinin ve gerçeğin ve güzelin kötü, yanlış ve çirkin olanın karşıtı
  olduğunu yadsımaz. Bu gerçekliklerden kuşku duymayı, karşıtlarının da doğru
  olabileceğini tasarlayabilmek usdışı dediğimiz şeyin dehasıdır ve bilgiyi sözde
  kavramı önceleyen deneyimden türettiğini sanan görgücülüğün yaptığı şey tam
  olarak budur. Kuşkuculuk tam bir us-yarılmasını doğrulayarak geriye ne gerçeklik
  ne de değer, ne doğru ne de eğri, ne iyi ne de kötü bırakır. Özsel olarak ussal
  olan insan için önemli olan şey kavramları, beyninin en değerli yetilerini doğru
  bağıntıları, diyalektikleri içinde kavrayabilmek, onları görgül dünya ve yaşam
  üzerinde doğru olarak uygulayabilmek, kötülüksüz, bilgili, güzel, olanaklı en iyi
  insanı gerçekleştirebilmektir. Ancak insanları iyi ve doğru ve güzel olan bir dünyanın
  tüm olanaklı dünyaların en iyisi olduğunu bilmektir. Leibnizin Us uyumdur
  ilkesine göre, uyumlu ilişkileri içinde kavranan ussal dizgenin biricik gerçeklik
  ve biricik anlam olabildiğini görmektir. Bu kavrayışı geliştirme sürecinin kendisi
  Eğitimin kavramı, gerçekliği, onun ussal ideasıdır. Eğitim dar, tikel, soyut bir bilinç
  şeklinin oluşturulması değil, bütün bilince şu ya da bu dışsal ıvır zıvırın biçiminin
  verilmesi değil, ama gerçekliğin biçiminin verilmesidir. Ve tüm insanlar için.
   Aziz Yardımlı