Kızılbaş Türkler

• Yayın Hakkında
• Özellikler
• Yorumlar
• İlave Dosyalar
• Satış/Tedarik

Kapat

---

  "Bütün menfi yakıştırmalara rağmen onlar Kızılbaş adıyla
  anılmaktan gururlanmışlar, 'Kızılbaş' sözünü bizzat kendilerini
  ifade etmek için iftiharla kullanmışlar, devletlerini (devlet-i
  Kızılbaş), hükümdarlarını (padişah-ı Kızılbaş) ve ülkelerini de
  (ülke-i Kızılbaş) bu tabir ile vasıfladırmıslardır. (...) Alevi
  Türkmenler, Kızılbaş adını, Osmanlı devşirme idarecilerinin ahlak
  dışı anlamlarla kullanıp halka da yayması sonucunda bırakmak
  zorunda kalmışlar ki bazı kesimler bir süre Bektaşi adıyla anılmış,
  II. Mahmut'un, 1826 tarihinde Yeniçeriliği lağvetmesi ile Bektaşi
  adı da yasaklanmıştır. Bundan sonra başlayan sürecin, tespit
  edebildiğimiz bir safhasından itibaren de, bunlara Alevî denilmiş,
  kendileri de bu ismi benimsemiş ve kullanmaya başlamışlardır.
  Halbuki Alevî adı, tarihte Hz. Ali soyundan gelenleri yani yalnızca
  Seyyidleri tanımlamak için kullanılmıştır. İran Şiî literatüründe de
  Alevî denilince Hz. Ali'nin soyundan gelenler anlaşılır. "Kızılbaş
  adının çıkış noktası, Türkmenlerin, çok eski bir Türk geleneğinin
  devam olarak 'Kızıl Börk' giymelerine dayanıyor. Kızıl başlık
  giymek, Türklerin çok eski bir geleneği idi. Yani Safevi devletinin
  kuruluş sürecinde, Şeyh Haydar devrinde başlamış değildir.
  Türkmenlerin milli-itikadi geleneklerince giydikleri Kızıl Börk'ten
  dolayı, siyasi olarak Safevi yanlısı, iktisadî olarak da Şiî
  anlamında Kızılbaş diye anılması, XVI. yüzyılın baslarından
  itibaren görülmüştür."
  Değerli araştırmacı Nihat Çetinkaya'nın Kızılbaş ya da Alevî
  Türkler konusunu, sadece dinsel ve mezhepsel boyutlarıyla değil
  de, Türk tarih ve etno-kültürel gelenekleri bağlamında da tarafsız
  bir şekilde tartışmayı amaçlayan Kızılbaş Türkler (Tarihi, Oluşumu
  ve Gelişimi) adlı çalışması, çalışmanın sonunda yer alan
  kaynaklar listesinden de anlaşılacağı üzere, konu ile ilgili sağlam
  ve orijinal kaynaklara dayanarak hazırlanmıştır. Son derece zor ve
  riskli bir konunun böyle kapsamlı ve başarılı bir şekilde ele
  alınması, değerlendirmelerde objektif bir tutum sergilenmesi,
  özellikle de konunun bir Türk bakış açısıyla ele alıp
  değerlendirilmesi, sayın Çetinkaya'nın çalışmasının önem ve
  değerini daha bir arttırmaktadır. Alevî Türklere, Avrupa Birliği
  tarafından "Müslüman Azınlık" sıfatının kazandırılmaya çalışıldığı
  günümüzde, böylesi bir çalışmanın hazırlanması, çok yerinde ve
  anlamlı olmuştur. Böylesine zor ve hacimli bir konuyu bu
  derecede başarılı bir şekilde ele alan değerli araştırmacı Nihat
  Çetinkaya'dan Kızılbaş Türkler'in inanış ve düşünüş dünyasını
  yansıtan başka bir çalışmayı hazırlamasını, çalışmalarını bu
  doğrultuda devam ettirmesini beklemek bizlerin hakkı olsa
  gerektir.
  Prof. Dr. Mehmet AÇA