Hak Kavramının Hukuk Felsefesi Açısından Analizi

• Yayın Hakkında
• Özellikler
• Yorumlar
• İlave Dosyalar
• Satış/Tedarik

Kapat

---

  Hak kavramı hukukun en temel kavramlarından biridir. Fakat günümüzde hak kavramının kullanıldığı bağlam sadece hukuk alanı ile sınırlı değildir. Ahlak felsefesi ve siyaset felsefesi alanındaki tartışmalarda da hak kavramı sıklıkla kullanılmaktadır. Bununla birlikte tartışmacılar bu kavrama çoğunlukla belli bir amaca ulaşmak veya diğer bir deyişle belli bir görüşü savunmak niyetiyle başvurmaktadır. Bu nedenle de tartışma daha ziyade hak kavramının varsayılan içeriği üzerine odaklanmaktadır. Halbuki hak kavramının güncel hukuki, ahlaki ve siyasi tartışmaları kesin olarak çözüme kavuşturmakta kullanılabilecek bir argüman olabilmesi için, öncelikle kavramın kendisinin ne olduğu üzerinde bir uzlaşmanın kurulmasına ihtiyaç vardır. Bir başka ifadeyle, hak kavramı etrafında sürdürülen tartışmaların bir sonuca bağlanabilmesi için öncelikli olarak 'Hak nedir? ' veya 'Bir hakka sahip olmak ne demektir? ' sorusu yanıtlanmalıdır. Bu çalışmanın temel gayesi yukarıdaki soruya bir yanıt aranmasıdır. Bu nedenle çalışma bizatihi hak kavramının çözümlenmesine yani analizine odaklanmıştır. Dolayısıyla çalışma kapsamında yukarıda sözü edilen güncel tartışmaların tüketilmesi amaçlanmamaktadır. Bilakis amaçlanan, bu tartışmalar için de zemin kurabilecek nitelikteki bir hak tanımının olabilirliğinin sorgulanmasıdır. Çağımızda hak kavramının mahiyetinin açıklanmasına ilişkin oldukça geniş bir literatürün varlığından söz etmek mümkündür. Bununla birlikte elinizdeki çalışma esas itibariyle kavram analizi bakımından belirli bir geleneğe sahip olan Anglo-Sakson analitik hukuk felsefesi yaklaşımlarını merkeze almaktadır. Konunun tüketilmiş olma iddiasında olunmadığından, ileride yapılacak yeni çalışmaların sorunu farklı açılardan ele alacağı beklentisi taşınmaktadır.
  
  GİRİŞ
  I. HAK KAVRAMININ YAPISAL BAKIMDAN İNCELENMESİ: WESLEY N. HOHFELD'İN HUKUKİ HAK KAVRAMI ANALİZİ
  A. Genel Olarak
  B. Hohfeld'in Analizinin Amacı ve Kapsamı
  C. Hohfeld'in Analizinin Metodolojik Zemini: Temel Hukuki Kavramlar
  E. Hohfeld'in Analizine Hakim Olan İlkeler
  F. Hohfeld'de Hukukun Temel Kavramlarının Nitelendirilmesi
  G. Hohfeld'de Temel Hukuki Kavramların Karşılıklı İlişkilerinin Değerlendirilmesi
  H. Hohfeld'in Analizinin Bütünsel Olarak Değerlendirilmesi
  II. ARKA PLAN: KLASİK İRADE VE ÇIKAR TEORİLERİ
  A. Genel Olarak
  B. Klasik İrade ve Çıkar Teorilerinin Temel Sorunları
  C. Klasik İrade Teorisi
  D. Klasik Çıkar Teorisi
  E. Çağdaş İrade ve Çıkar Teorilerinin Hareket Noktası Olarak Bentham'ın Hukuki Hak Teorisi
  III. ÇAĞDAŞ İRADE VE ÇIKAR TEORİSİ YAKLAŞIMLARI
  A. Genel Olarak
  B. Çağdaş İrade ve Çıkar Teorilerinin Temel Sorunları
  C. Çağdaş İrade Teorisinin Kurucusu Olarak H. L. A. Hart
  D. Çağdaş Çıkar Teorisi
  E. Çağdaş İrade ve Çıkar Teorilerinin Değerlendirilmesi
  SONUÇ
  KAYNAKÇA