Fıkıh Usulünde Talil Tartışmaları
     (Hicri ıv.-vııı.Asırlar)

• Yayın Hakkında
• Özellikler
• Yorumlar
• İlave Dosyalar
• Satış/Tedarik

Kapat

---

  
  
  Çalışmamızda şer?î illetin farklı tanım ve tasavvurlarından kaynaklanan usul-i fıkıh'taki ta?lîl tartışmaları
  
  iki ana başlık altında ele alınmaktadır. Bunlardan biri, kavramsallaşma öncesi dönemde ta?lîl. Diğeri
  
  kavramsallaşma sonrası dönemde ta?lîl. İlk başlık altında sahâbe, tabiîn ve dört mezheb imamının
  
  hikmetle/ maslahatla ta?lîl anlayışları ve bunlara ilişkin bazı uygulama ve örnekler irdelenmektedir. Diğer
  
  başlık altında ise asıl konumuzu oluşturan gâî-usûlî ta?lîle ilişkin usulcüler tarafından benimsenen başlıca
  
  görüşler incelenmektedir.
  
  Çalışmamızda gâî-usûlî ta?lîlin yanı sıra ilahî fiillerin kullara dönük maslahatları amaç edinip
  
  edinmediğini konu edinen kelâmî ta?lîl de ele alınmaktadır. Kelâmî ta'lîle yer vermemizin temel nedeni,
  
  usûl-i fıkhın kelâm ilmine nisbetle fer?î bir konumda bulunması ve usûlde ele alınan çoğu konuların
  
  temelde kelâmî konulara dayanmasıdır. Nitekim kelâm ilmi sübut bulmadan usûl-i fıkhın hatta diğer tüm
  
  İslâmî ilimlerin sübut bulması mümkün değildir. Usûl-fıkıh'ta kelâmî bir arka plana yaslanan konuların
  
  başında ise usûlî ta?lîl meselesi gelmektedir. Zira kelâmda konu edinilen ilahî fiillerin kullara dönük
  
  maslahatlarla ta?lîli bilinmeden bu fiillerin eseri olan ve usul-i fıkıh'ta incelenen şer?î hükümlerin mezkûr
  
  maslahatlarla ta?lîli yeterli düzeyde bilinemez. Usûlcülerin illet tasavvurlarının kelâmcıların illet
  
  tasavvurlarını yansıtması buradan kaynaklandığı gibi, usûlcülerin ta?lîl anlayışlarının kelâmcıların ta?lîl
  
  anlayışlarını yansıtması da buradan ileri gelmektedir.
  
  Çalışmamızda felsefi ta?lîl konusu da hatırı sayılır bir yer işgal etmektedir. Zira kelâmî ta?lîlle felsefî ta?lîl
  
  arasında sıkı bir etkileşim ve diyalektik söz konusudur. Nitekim kelâm ilmi İslâm inancını savunmayı
  
  amaç edindiğinden İslâm'a aykırı bulunan her türlü muarız fikir ve akımlara karşı koymakta ve savunduğu
  
  inançları yansıtıp temellendiren argümanlar geliştirmektedir. Bu kabil fikirlerin neşet ettiği kaynaklardan
  
  biri de felsefî görüşlerdir ki felsefî ta?lîl -tümüyle olmasa da- bu görüşler arasında yer almaktadır. Çünkü
  
  felsefî ta?lîl kelâm ilminin kabulleri açısından mahzurlu sayılan bazı hususları barındırmaktadır...