Ceditçilik Dönemi Kazan Tatar Edebiyatında Kadın Hak Ve Hürriyetleri Meselesi

• Yayın Hakkında
• Özellikler
• Yorumlar
• İlave Dosyalar
• Satış/Tedarik

Kapat

---

  İdil-Ural sahasında 19 yüzyıl sonlarında cereyan eden ceditçilik hareketleriyle bağlantılı olarak
  ortaya çıkan Tatar kadın hareketi başlangıçta 'erkek' ceditçi âlim ve aydınlar tarafından kız
  çocuklarının okutulması ve kadınların aile içerisinde ve toplumsal alanda cinsiyet ayrımcılığı
  temelinde maruz kaldığı erkek baskısından kurtarılması gibi maksatlara binaen kadınları
  özgürleştirme süreci çerçevesinde bir fikrî hareket şeklinde başlatılmıştır. Bilâhare 1905 Rus
  ihtilalinden hemen sonra Tatar eşrafına mensup bazı kadınların himayesinde kız çocuklarının
  eğitim hakkı ve kadınların sosyal konumlarının iyileştirilmesi gibi taleplerlerle kurulan kadın
  cemiyetleri vasıtasıyla bu hareket somut bir hale getirilmiştir. Kısa bir müddet sonra da söz
  konusu bu kadın cemiyetleri yüksek tahsilli ve meslek sahibi Tatar kadınlarının elinde siyasî,
  hukukî ve sosyal hayatta erkeklerle eşitlik mücadelesine giren tam anlamıyla örgütlü bir kadın
  hareketine dönüşmüştür. Böylelikle 20 yüzyıl başlarında İdil-Ural sahasında tamamen kadınların
  insiyatifinde ve başarılı bir şekilde gelişen bir Tatar kadın hareketi ortaya çıkmış ve 1917 yılı
  Bolşevik ihtilaline kadar devam eden ceditçilik hareketinin de ayrılmaz bir parçası haline
  gelmiştir. Tatar kadın hareketinin güçlenmesi ve Tatar toplumunda kadın hak ve hürriyetleri
  meselesine olan ilginin artmasına paralel olarak kadın yazar ve şairlerin sayısında da ciddî oranda
  bir artış olmuştur. Kadın hak ve hürriyetleri meselesi fikrî ve edebî bağlamda evvelce sadece
  erkek yazar ve şairlerin eserlerine konu olur iken; bilâhare matbuat ve edebiyat dünyasına hızlı
  bir giriş yapan kadın yazar ve şairlerin doğrudan ve başlıca ele aldıkları bir konu haline gelmiştir.