Melih Cevdet Anday yüz yaşında! Çağdaş edebiyatımızın büyük ustası hiç değilse yeni yapıtlarla anılıyor. Yalçın Armağan’ın titizlikle hazırladığı ‘Kalabalığın Şiiri’ni (Everest Yayınları) günlerdir yanımdan ayırmıyorum. Gerçi havalar serin, yine de balkonda okuyorum ‘Kalabalığın Şiiri’ni; lokantada eşi dostu bekliyorsam, bu kitabı çıkarıyorum çantamdan; kimileyin bir iki sayfasını arkadaşlara okuduğum oluyor.
‘Kalabalığın Şiiri’nde yer alan yazılar uzun yıllar öncesinden, Melih Bey’in ölümünden öncesinde yazdıklarına kadar sürüp gidiyor. Girişte Yalçın Armağan’ın özlü yazısını okuyunca, bu derlemenin hangi sebeplerle hazırlandığını açık seçik kavrıyorsunuz.
Şiirimizde Garip dönemi bunca zaman sonra bile güncelliğini koruyor bence. Orhan Veli-Oktay Rifat-Melih Cevdet üçgeni yola nasıl çıkmışlar, şiirimizde neyi, neleri ‘gerçekten’ değiştirmişler, sonra yolları nerede az çok ayrılmış, işte bu kez Melih Cevdet’in görüngesinden saptıyoruz.
Yine bence, Garip dönemi hâlâ yeni yeni araştırmaları gereksiniyor. ‘Kalabalığın Şiiri’nde öyle yazılar var ki, şiir sanatı üzerine bizi bambaşka donanımlarla baş başa bırakıyor. Bir başka usta, Attilâ İlhan şairlik, yazarlık yaşamı boyunca Garip’e kuşkuyla yaklaşmıştır. Attilâ İlhan İkinci Yeni’ye de kuşkuyla yaklaşmıştır; dahası İkinci Yeni şairleri konusunda kırıcı söylemlerden kaçınmamıştır.
Bugün o şairlerin hiçbiri aramızda değil; sadece şiirlerini yaşıyoruz. O büyük gürültü patırtıya artık bütün bütün serikanlılıkla ‘bakabiliriz’.
1991’de Melih Cevdet “Garip bir temizlik şiiriydi” diyor. Bu sözün açımlanmasıyla Garip döneminin anlamı, önemi kendiliğinden gözler önüne serilir. Şiiri kuşatan, bir bakıma tekdüzeleştiren, sözümona ‘edebî’ zorunluluklar Garip’le handiyse çöker. Önceleri onca yadırganan Garip şiiri aslında şiir sanatımızda özgürlüğe yol alış; Melih Cevdet’in ‘Kalabalığın Şiiri’ndeki yazıları kanıtlıyor.
Ayrıca kitabın ikinci bölümü Orhan Veli için çok hoş bir çözümleme: Zaman İçinde Melih Cevdet’in Orhan Veli’yi değerlendirişi. Son bölümdeyse anılar art arda. Kısacası, ‘Kalabalığın Şiiri’ şiirsever her okur için okunması gerekli bir çalışma.
Kaynak: ww.radikal.com.tr